Her yıl, Mart ayının birinci haftasında kutlanan Yeşilay Haftası
nedeniyle Yeşilay’ı ve Bağımlılık ile mücadelede öncü kurumlardan birisi olan, Yeşilay Kuruluşu, YEDAM’ı, Van Yeşilay
Şube Başkanı, Zafer şahin ile konuştuk.
1900’lü yılların başında, İstanbul’da bir gurup aydın
tarafından alkol ile mücadele amaçlı kurulan ve 2013 yılında da rehabilite
amaçlı çalışmalara geçiş sürecini Yeşilay Danışma Merkezi YEDAM ile hayata Geçiren
Yeşilay, yaptığı faaliyetler ile bağımlılık ile mücadelede umut verici çalışmalara
imza atıyor.
Alkol, sigara, uyuşturucu madde, kumar ve teknoloji
bağımlılığı üzerine bilimsel çalışmalar yürüten YEDAM’ı sorduğumuz sorulara verdiği cevaplar ile özetleyen Kızılay Van
Şube Başkanı Zafer Şahin, faaliyetlerini ve YEDAM’ı bu şekilde anlattı.
“YEDAM nedir?
2013 yılında Yeşilay,
tüzük değişikliğine giderek, Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinin alt yapısını
kurdu. 2015 yılında Yeşilay Danışma Hattını kurarak insanların bağımlılık ile
ilgili taleplerini dinledi, danışmanlık sağladı ve yönlendirmeler yaptı. Gelen
aramalar yoğunluk kazandığından fiziki bir ortamın gerekliliği söz konusu oldu.
Böylelikle 2016’ da Klinik Psikologlar, Sosyal Hizmet Uzmanları ve Halkla
İlişkiler Sorumlularından oluşan bir ekip kuruldu ve yüz yüze görüşmeler
böylelikle başlamış oldu.
Yedam ile hedefiniz nedir?
Bu merkezlerin temel hedefi bağımlılık sorunu yaşayan
bireylere bağımlılıklardan arınma, aynı zamanda ücretsiz psikolojik ve sosyal hizmet
desteği sağlamaktır.
Merkezlerimizde alkol,
madde, kumar, internet ve tütün bağımlılığı olmak üzere 5 farklı bağımlılık
türünde hizmet verilmektedir. Bu sorunu yaşayan kişiler ve aileleri 115 danışma
hattımızı arayarak bağımlılık konusunda danışmanlık alabilmekte aynı zamanda
yaşadığı ilde bulunan YEDAM’lara randevu planlayabilmektedir.
Bu modelin içinde neler var?
YEDAM’larda
bireyselleştirilmiş programlar uygulanır ve görüşmeler yapılandırılmıştır.
Görüşme süreleri belli ve randevu saatleri kişiye göre düzenlenmektedir.
Psikologlar ve Sosyal Hizmet Uzmanları koordineli bir şekilde çalışır. Psikolojik destek hizmetimizle birlikte aynı
zamanda bağımlı bireyin sosyal hayata tekrar uyum sağlaması için Sosyal Hizmet
Uzmanları tarafından sosyal hizmet desteği verilmektedir.
Bunları başarmak için neler yapıyorsunuz?
Bireysel
görüşmeler ve grup çalışmaları yapıyoruz. Ailelerle görüşmeler
gerçekleştiriyoruz. Sosyal destek sağlıyoruz. Değişim demek yeni alışkanlıklar,
yeni bir çevre, yeni bir hayat demektir. Danışanlarımızın sağlık güvencesi,
işsizlik, boş zaman değerlendirmesi gibi sorunlarının giderilmesinde diğer
kurumlarla iş birliği içinde çalışıyoruz. YEDAM atölyede danışanlarımızın
sosyal yaşama uyumunu artırmak amaçlı hobi ve meslek edindirme kursları
veriyoruz. İyileşmenin kalıcı olması ve hayata uyumun sağlanabilmesi için YEDAM
atölyede uzun süreli aktivitelerimizi sunuyoruz.
Yedam’dan Yalnızca bağımlı bireyler mi
yararlanabiliyor?
Bağımlılık
yalnızca bağımlı kişiyi değil yakın çevresini de etkiler, bağımlılık ailenin
yaklaşımı ile de paralel ilerler. Zaman zaman bağımlı birey başvuruda bulunmaktan
kaçınmakta bu gibi durumlarda aileler başvuruda bulunabilmektedir. Aileleri sisteme dahil ederek görüşmelerimizi
aile ile yapmaktayız. Temel amacımız aileleri bağımlılık konusunda
bilinçlendirmek, bağımlı yakınını merkezlere davet etmek ve bağımlı bireye
yaklaşım yöntemlerini aktarmaktır. Bağımlı birey görüşmeleri kestiği durumlarda
aile ile görüşmelerimizi devam ettirmekteyiz, YEDAM’larda aile görüşmelerine büyük
bir önem verilmektedir.
YEDAM’
a kimler başvurabilir?
Tütün bağımlılığı
ile mücadele yöntemlerini öğrenmek isteyenler, alkol kullanımı fazla olanlar,
madde bağımlılığından arınma ve maddeyi bırakma süreci hakkında bilgi sahibi
olmak isteyenler, yoğun internet kullanımına bağlı yaşamında sorun yaşayanlar,
kumar bağımlılığı ile nasıl mücadele edeceğine dair bilgi almak isteyenler bize
başvurabilir.
Yaş kriterleri şu
şekildedir;
-
12
yaş ve üstü tütün danışmanlığı
-
12
yaş ve üstü alkol, madde, internet danışmanlığı (9-12 yaş aralığında çocuğu
olup internet kullanımına ilişkin destek almak isteyen ebeveynler de başvuru
yapabilir. Çocuğun görüşmeye alınma yaşı 12’ dir.)
-
16
yaş ve üstü kumar danışmanlığı
Size nasıl
ulaşabilirler?
Bağımlılık konusunda bilgi almak isteyen ya da
bu konuda tedavi almak isteyen kişiler ve aileleri 115 YEDAM Danışma
Hattı'nı arayarak ne yapmaları gerektiğini öğrenebilir, danışmanlık desteği
alabilir ve randevu planlayabilirler. YEDAM, Türkiye'de 81 ilde ve KKTC'de de
hizmet vermektedir.
Hizmetlerinizi özetlemek gerekirse, ne söylemek
istersiniz?
- YEDAM hizmetlerini ayaktan yürütür,
yatış talebi olan danışanlar değerlendirilir; AMATEM, ÇEMATEM ya da
Psikiyatri polikliniklerine yönlendirmeler sağlanır ve takibi yapılır. Randevu
sistemi ile çalışmaktayız, ayaktan gelen kişilere uygun gün ve saate
randevu vererek sürece dahil etmekteyiz. Gizlilik esaslı çalışıyoruz,
görüşmelerimiz gizlilik sözleşmesi ile başlar. Hizmetlerimiz tamamıyla ücretsizdir.
·
Tütün,
alkol, madde, internet ve kumar bağımlılığı olan kişinin bağımlılık düzeyini
saptıyoruz. Tütün, alkol, madde kullanımını, kumar oynama davranışını bırakması
konusunda yardımcı oluyoruz. Tekrar tütün, alkol, madde kullanmaya, kumar
oynamamaya başlamamak için yöntemler öğretiyoruz. Eşlik eden ruhsal sorunlar
varsa (öfke kontrolü, kaygı vb.) bunların düzelmesi için psikolojik destek
veriyoruz. Nasıl davranmaları gerektiği konusunda aileleri bilgilendiriyoruz. Danışanlarımızı
ihtiyaç dahilinde evlerinde ziyaret edip, sürecin gidişatını takip ediyoruz.”
Haber:Yasin İpek
